Η βιώσιμή ανάπτυξη έχει υιοθετηθεί από πολλές χώρες του κόσμου και βρίσκεται στο επίκεντρο των διεθνών συμφωνιών. Έχει αναλυθεί και ερευνηθεί σε μεγάλο βαθμό λόγω της μεγάλης αποδοχής που έχει σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο καπιταλιστικό σύστημα το οποίο έχει επικρατήσει στον σύγχρονο κόσμο, οι «τροχοί» της κοινωνίας κινούνται βάση της αρχής της οικονομικής ανάπτυξης. Η οικονομική ανάπτυξη είναι αναγκαία και αποτελεί πρωταρχικό στόχο στη Βιώσιμη Ανάπτυξη, για την επίτευξη μεταξύ άλλων, της μείωσης των διευρυνόμενων εδαφικών και εισοδηματικών διαφορών, των προβλημάτων ευημερίας και των παγκόσμιων περιβαλλοντικών ζητημάτων. Οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι το μοντέλο της Βιώσιμης ανάπτυξης δείχνει να μη λαμβάνει υπόψη ότι τα προβλήματά αυτά, έχουν επέλθει ως συνέπεια της ίδιας της οικονομικής ανάπτυξης.
Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Παρόλο που μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ένας η κοινά αποδεκτός όρος για την βιώσιμη ανάπτυξη, ο ορισμός που αποδέχεται επίσημα το International Institute For Sustainable Development είναι αυτός που έχει αναφερθεί στην έκθεση του World Commission on Environment and Development: Our Common Future, «η Βιώσιμη Ανάπτυξη είναι μια ανάπτυξη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες» Κάποιοι ενδεικτικοί ορισμοί από άλλους φορείς είναι: Βιώσιμη ανάπτυξη είναι η βελτίωση της ποιότητας της ζωής μέσα στα πλαίσια της φέρουσας ικανότητας των υποστηρικτικών οικοσυστημάτων (IUCN, UNEP και WWF, 1991).*
- Βιώσιμη είναι η κοινωνία που μπορεί να υπάρχει για γενεές και γενεές, που μπορεί να βλέπει αρκετά μακριά, που είναι αρκετά ευέλικτη και σοφή, ώστε να μην υπονομεύει ούτε τα φυσικά, ούτε τα κοινωνικά της υποστηρικτικά συστήματα (Meadows et al., 1995).*
- Βιώσιμη ανάπτυξη σημαίνει να βασίζονται οι αναπτυξιακές και περιβαλλοντικές πολιτικές σε μία ανάλυση κόστους-οφέλους και σε μία προσεκτική οικονομική ανάλυση που θα ενδυναμώνει την περιβαλλοντική προστασία και θα οδηγεί σε αυξανόμενα και διατηρήσιμα επίπεδα ευημερίας (World Bank, 1992).
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Φατούρο, Υπεύθυνο Επικοινωνίας για Ελλάδα και Κύπρο στο Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης του ΟΗΕ (UNRIC).Μετά από μία μακρά περίοδο δημιουργικών διαπραγματεύσεων και πυρετώδους προετοιμασίας, τον Σεπτέμβριο του 2015, στη έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, οι εκπρόσωποι των 193 κρατών – μελών του Οργανισμού κατέληξαν σε μία ιστορική συμφωνία. Υιοθέτησαν 17 παγκόσμιους, φιλόδοξους, συγκεκριμένους και μετρήσιμους στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Την ανάπτυξη δηλαδή που δεν θέτει σε κίνδυνο την ύπαρξη των φυσικών μας πόρων, προκειμένου αυτοί να είναι διαθέσιμοι και στις επόμενες γενιές. Σύμφωνα με το international institute for sustainable development, οι Στόχοι για την βιώσιμη ανάπτυξη είναι ένα παγκόσμιο πρόγραμμα που εγκρίθηκε από τις χώρες το 2015 με ένα όραμα για τον τερματισμό της φτώχειας, την προστασία του πλανήτη και την εξασφάλιση της ειρήνης και της ευημερίας όλων των ανθρώπων. Οι 17 στόχοι πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030. Οι στόχοι είναι καθολικοί, δηλαδή ισχύουν για όλες τις χώρες του κόσμου και όχι μόνο για τις φτωχές χώρες. Η επίτευξη των στόχων απαιτεί δράση σε όλα τα μέτωπα – οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις, η κοινωνία των πολιτών και οι άνθρωποι παντού, έχουν όλοι ένα ρόλο να διαδραματίσουν.Για την αειφόρο ανάπτυξη γίνεται λόγος καθημερινά στις ειδήσεις καθώς ο πλανήτης αντιμετωπίζει την κλιματική αλλαγή, την απώλεια βιοποικιλότητας, τις συγκρούσεις και την έλλειψη πόρων.
Figure 1. Οι 17 στόχοι της Βιώσιμης Ανάπτυξης. (πηγή:ΕΛC)
Ορισμένοι συγγραφείς έχουν εκφράσει επιφυλάξεις ή αντιρρήσεις όσον αφορά τη χρησιμότητα ή τον σκοπό της βιώσιμης ανάπτυξης. Έτσι έχει διατυπωθεί η άποψη πως στόχος της Βιώσιμης Ανάπτυξης , τουλάχιστον στην κοινώς παραδεκτή μορφή της, είναι η διατήρηση της οικονομικής ανάπτυξης στις αναπτυγμένες χώρες εις βάρος του Τρίτου Κόσμου και χρησιμοποιείται ως ένα μέτρο παγκόσμιου πληθυσμιακού ελέγχου, με πρόφαση τα οικολογικά προβλήματα και την αναμενόμενη εξάντληση των φυσικών πόρων (WIKIPEDIA).
Figure 2 Η αποδάσωση του παρθένου αμαζονιακού δάσους στο πλαίσιο αναπτυξιακών οικονομικών δραστηριοτήτων, συνιστά σημαντική απειλή για τη βιοποικιλότητα της περιοχής. (πηγή: Wikipedia)
«Οι οικονομίες που στοχεύουν στην ανάπτυξη, είναι βασισμένες στους θεσμούς του καπιταλισμού και δεν είναι ικανές να μη αναπτυχθούν, γιατί χωρίς οικονομική ανάπτυξη καταρρέουν» (Judit Dombi, 2015). Μένει λοιπόν στο μέλλον να δείξει αν το κίνημα της Αειφόρου Ανάπτυξης θα είναι αποτελεσματικό εργαλείο αντιμετώπισης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η σύγχρονη παγκόσμια κοινωνία.